Çocuğunuza olumlu tutumları öğretirken eleştiri yerine işbirliği yaparak birlikte çalışın.
Şunları yapmaktan kaçının:
1.Suçlamak:
“ Yine kardeşini ağlattın. “
2. İsim takmak:
“ Kıskanç bir çocuksun”
3. Tehdit etmek:
“ Bunu bir daha yaparsan seni evden atarım”
4. Emir vermek:
“ Hemen derslerini bitirmeni istiyorum”
5. Konferans çekmek:
“ Kardeşini üzmenin ne kadar kötü bir davranış olduğunu bilmiyor musun, böyle yaparsan ilerde de kimseyle geçinemezsin. “
6. Uyarılar:
“ O duvara çıkma, düşersin”
7. Acındırma cümleleri:
“ Böyle davranman yüzünden hastalanıyorum, görmüyor musun? Senin yüzünden ölüp gideceğim.”
8. Kıyaslamalar:
“ Komşunun kızları ne kadar iyi notlar alıyor, sen neden onlar gibi değilsin?”
9. Alay etme:
“ Dersini ne kadar da çabuk bitiriverdin, sen bir dahi olmalısın. “
10. Geleceğe yönelik tahminler:
“ Böyle gidersen sen adam olamazsın.”
SORUNLARLA BAŞETMEK İÇİN NE YAPABİLİRSİNİZ?
1. Problemi tanımlayın:
“ Koridor çamur içinde kalmış”
2. Bilgi verin:
“ Çamurlu ayakkabıların eve girmeden önce çıkması iyi olur.”
3. İsteğinizi kısaca tek kelimeyle belirtin:
“ Ayakkabılar”
4. Kendi duygularınızı anlatın:
“ Silip temizlediğim yerleri çamur içinde görünce çok kızıyorum”
5 . Hatırlatıcı notlar yazın:
“ Lütfen eve girer girmez ayakkabılarınızı çıkarın”
CEZALANDIRMAK YERİNE NELER YAPILABİLİR?
1. O andaki duygunuzu çocuğun kişiliğine saldırmadan net şekilde anlatın:
“ Notlarının düşük olmasına çok üzüldüm.”
2. Kendi beklentinizi ifade edin:
“ İkinci dönem notlarının daha yükseleceğini umarım”
3. Çocuğa kendini affettirme yolu gösterin:
“ Derslerine daha fazla zaman ayırarak bunu halledebilirsin”
4. Çocuğunuza seçme şansı verin:
“ Kendin çalışabilirsin ya da sana derslerinde yardımcı olacak birisi olabilir, nasıl istersin?”
5. Problemi çözmek için birlikte çalışın:
a) Çocuğunuzun duygularını konuşun:
“ Bu karne senin için de çok üzücü olmalı”
b) Çocuğunuzu bu konuda birlikte bir çözüm üretmeye teşvik edin:
“ Bu sorunu çözmek için sen neler düşünüyorsun?”
c) Ortaya çıkan fikirlerin listesini yapın ve bu fikirler içinden hangilerini uygulamaya koyacağınıza birlikte karar verin:
“ Evet , bu söylediğini yapabiliriz.”
d) İzleyin ve eyleme geçin:
“ Bu söylediğini gerçekleştirmek için bir plan yapalım. “
e) Hiçbir zaman çocuğun sizi suçlamasına izin vermeyin:
“ Sen hiç beni çalıştırmadın.”
“ Suçlama yok. Burada nasıl bir çözüm üretebileceğimizi düşünmeye çalışıyoruz.”
ÇOCUĞUMUZU NASIL ÖVMELİYİZ?
Övgüler çocuğun kendine güvenini arttırır ve yaptığı işe daha da hevesle sarılmasını sağlar.
Överken şunlara dikkat edin:
1. Genel şeylerden kaçının. Onun yerine gördüğünüz şeyi tanımlayın:
“ Çok güzel bir resim yapmışsın “ yerine “ Bu resimde canlı renkler bir arada kullanılmış”
2. Geleceğe yönelik yansıtmalar yapmayın, şimdiye yönelin:
“ Sen büyük bir ressam olacaksın” yerine” Bu resim üzerinde gerçekten sabırla uğraştın.”
3. Kendi duygularınızı anlatın:
“ Bu resme bakmak içimi sevinçle dolduruyor.”
4. Çocuğun övülmeye değer davranışını kısaca tanımlayın:
“ Çok güzel olmuş.”
Geriye dönük olarak düşündüğümüzde, bizler de çocukken yukarıdaki cümle örneklerinden birçoğunu ebeveynlerimizden duyduğumuzu, olumlu ve olumsuz ne kadar etkilendiğimizi hatırlarız.
Sonuç olarak; Anne baba olmak demek, sadece çocuğu dünyaya getirerek, onun ihtiyaçlarını karşılamak, doyurmak, giydirmek, iyi öğretim hayatı hazırlamak demek değildir. Çocuğun en önemli olan ihtiyacı olan sevginin verilmesi, sevgi ve güven ortamında büyütülmesi diğer bütün etmenlerden önde gelmektedir. Çocuk için hayattaki en değerli kişiler ebeveynleridir. Yaşamın her döneminde, çocuk anne ve babasını kendisine rol modeli olarak alır. Her genç kız ileride annesi gibi bir anne olmayı, her genç erkek ise ileride babası gibi bir baba olmayı hayal etmektedir. Bu rol modelliği çocukların gelişimlerinin bütün dönemlerinde etkili olmaktadır. Onların hayat felsefelerini belirlemekte ve bakış açılarına yön vermektedir. Bu hususlara dayanarak kendimizi olabildiğince geliştirip çocuğumuzu kendine, topluma ve ülkemize hayırlı bir evlat olarak yetiştirmeliyiz.
ÇOCUK NE YAŞIYORSA ONU ÖĞRENİR
Eğer bir çocuk;
Sürekli eleştirilmişse, KINAMA VE AYIPLAMAYI öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Kin ortamında büyümüşse, KAVGA ETMEYİ öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Alay edilip aşağılanmışsa, SIKILIP, UTANMAYI öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Utanç duygusuyla eğitilmişse, KENDİNİ SUÇLAMAYI öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Hoşgörüyle yetiştirilmişse, SABIRLI OLMAYI öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Desteklenip yüreklendirilmişse, KENDİNE GÜVEN DUYMAYIöğrenir.
Eğer bir çocuk;
Övülmüş ve beğenilmişse, TAKDİR ETMEYİ öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Hakkına saygı gösterilerek büyütülmüşse, ADİL OLMAYIöğrenir.
Eğer bir çocuk;
Güven ortamı içinde yetişmişse, İNANÇLI OLMAYI öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Kabul ve onay görmüşse, KENDİNİ SEVMEYİ öğrenir.
Eğer bir çocuk;
Aile içinde dostluk ve arkadaşlık görmüşse,
BU DÜNYADA MUTLU OLMAYI öğrenir.
Dorothy Low Nolte
Kaynakça:
1. Etkili Anababa eğitiminde uygulamalar, Dr. Thomas GORDON, Sistem Yayıncılık
2. Çocuklar nasıl öğrenir? , Dawna Markova,Anne Powell, Kuraldışı Yayınevi.
3. Çocuğunuza istediğiniz davranışı öğretin , Mine ÖZKAMALI, makale.
4. Çocuklarla iletişim, Adele Faber, Elaine Mazlish, Kuraldışı yayıncılık
5. Ana-baba okulu, Haluk YAVUZER, Remzi Kitabevi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder